Translate

Selasa, 08 Juli 2014

Sectio Ceasaria (Cerkak)



SECTIO CEASARIA
Anggitane Ariesta Widya

Wis pirang-pirang jenengan mlebu kup­inge sawise cenger bayi keprungu. Lan pengine jenenge diundang bidan iku, banjur dikandhani anake lanang apa wadon tansah ngebaki dhadhane. Kepengin dina iku dadi jejering bapa sawise setaun kepungkur nampa sakramen ijab ana kathedral saka pastur. Djaja­panitra. Banjur wong-wong sing lungguh ana ru­ang tunggu disawang siji-siji. Kemeren kang tu­wuh samangsa ngawruhi bidan iku mbopong bayi selagine bapake mara kanthi rasa kabungahan. Kemeren sing nganggu atine wiwit mau esuk jam 3.30 fajar. Ibune sing nglairake ana donya iku uga krasa kebak wsa sumelang. Pikirane muyeng. Abot-abot ngluwihi nalika ngadepi meja ujian nggayuh ijasah sarjanane.
“Piye, Ries?”
Ibune takon kebak gagasan.
“Isih durung ana kepastian.”
Wangsulane ngambang kaya abluke rokok sing diakep kanggo ngilangake fantasine ala.
“ Kowe becike golek sarapan, saora-orane golek kopi”
“Wegah”
“Kowe bias masuk angin”
Ukara pungkasan iki ora diwangsuli sanadyan batine mbenerake. Nanging dheweke ngyakini yen panganan utawa banyu iku ora bakal kolu. Kejaba reamason sing diselisih saka wong Pekalongan sing bojone ngadheg “diluar kand­hungan” sayah banget. Mangkono uga kanca sing lungguh cedhak nunggal bangku. Ngakune nyam­but gawe dadi guru ana SMP Jepara lulusan saka ASRI Jogya: Bambang Harjono.
“Iki anakku sing nomer loro, Mas”. Dheweke isih meneng. Tembung iku uga ora mlebu pikirane.
“Lelakon pitung tahun kepungkur sing dak alami nalika nglahirake anakku mbarep Dina”.
Bambang crita pengalaman nunggu bojone nglahirake kanthi dalan dudu sabaene. Kepriye angele golek getih kanggo transfusi. Susahe yen laborat pemindhahan darah ora ana persediaan. Banjur muyeng-muyeng golek donator pinggir dalan utawa bocah-bocah enom sing mbutuhake duwit sarana ngedol getihe. Saiki kanca sing bisa aweh gegambaran lelakon kepriye angele wis ora ana. Wis ngetutake pindah ruang X khusus ruang intensif. Lan kanggone dhewe ruang intensif iku ora ngerti karepe. Sanadyan tegese secara mor­phologies ngerti.
Selagine pikirane nglambrang bidan sing gedhe dhuwur katon galak iku ngundang jenenge. Sawijining rasa gumelang ngebaki lelamunane.
“Sedherek ingkang ngateraken nyonya Dyah?”
“Inggih”
“Ngasta serat hasil ronsen saking pa­vilyun Johanes lapor anipun dokter Abubakar kangge dokter Sutoto?”
Dheweke agehan mbalik nyedhak bangku mbukaki tas golek laying saka dokter Abubakar. Pikire bingleng nalika nyata ora ana. Lan bidan galak iku katon ora sebenere.
“Kados pundi?”
Wangsualan iku ora dijawab saking kod­henge pikiran. Eling-eling bareng kelingan yen laying iku ana njero buku. H.I. sing lebokake ana saka mburi. Amplop coklat saka pavilyun Jo­hanes diulungake.
“Tengga rumiyin”
Bidan iku wis nggeblas mlebu kamar tung­gu bojone. Bali pikirane temlawung adoh. Kelin­gan critane Bambang sing nglairake ping pindho nganggo toh nyawa. Kelingan hasil pemeriksaane dokter Sutoto sing pungkasan. Awake iku sung­sang.
“Okh, mengkene abote arep diundang bapak saka daging getihe dhewek.”
Bali bangku dawa iku dilungguhi. Nalika bocah adol Koran nawakake kaya ora sadar dhu­wit receh susuk becak mau esuk diulungake. Ru­ang minggu Budaya sing saben-saben dijlemeti dhisik pendhak dina Rebo wis ora narik maneh. Kebah cabar. Dhisik wis dienam pikirane. Yen lanang arep dijenengake: Jan Ferdinandus jen­enge baptis. Dimariesta jeneng gabungan Dyah Maringin bojone lan jenenge dhewe Ariesta. Yen wadon arep dijeningake Catharina Dimasani. Sawijining jeneng ratu Rusia sing kondhang suci uripe lan adil tumindake.
Kabeh mau saiki wis ilang. Wis ora kepikir apa kuwi anak lanang apa kuwi anak wadon. Sing penting kahanan kaya saiki iki enggala liwat. Sanadyan piker pengangene notol anake wadon tumiba mbarep. Disawang mlebu kamare dokter sing ngrawat. Nanging iba gelane nalika dokter iku mlaku liwat ngarepe sajak ora maelu. Atine sangsaya kelara-lara.
Dadakan pikirane dadi goreh kalamang­sane bidan iku nyawang terus ngener pangg­onane lungguh. Ketege jantung sangsaya santer.
“Panjenengan ingkang nengga nyonya Dyah?”
“Inggih”
“Panjenengan kula aturi pados rah”
“Rah, suster?”
“Inggih”
“Punapa semah kula bioodding, suster?”
“Boten”
“Lajang?”
“Panjenengan boten perlu kuwados”
“Ngantena, suster”
“Panjenengan ingkang tenang. Panjenen­gan rak pitados dating dokter?”
Sakala dheweke meneng. Bali rasa kuwat­ire ilang. Nanging nalika bidan iku ngulungake lembar laying perjanjian getihe dadakan santer.
“Serat punika dipun waos. Lajeng dipun tapak astani.”
“Okh, persetujuan operasi semah kula badhe dipun operasi suster?”
“Inggih, mila panjenengan kula aturi pa­dos pasediyaan rah. Samangsa dipun perlukake.”
“Operasi ageng, okh, operasi berat pu­napa ringan.”
Bidan iku katon bingung anggone arep aweh wangsulan marang wong lanang sing diad­hepi.
“Kados pundi, suster? Kula kepengin nger­tos lan nyuwun keterangan.”
“Pokokipun keng putra anak mahal.”
“Okh”
Bidan iku gegahcangan lunga nanging isih dioyak.
“Suster, suster”
“Wonten kersa punapa malih?”
“Padosipun rah wonten pundi, suster?”
“Oo, inggih. Kula aturi tidak bagian pep­indhahan darah caket poliklinik. Yen wonten mriku, boten wonten pados wonten PMI Jalan Mgr. Sugiyopranoto.”
Doorloop rumah sakit iku dipecahi. Nang­ing rasane saiki abot jumangkah kaya-kaya ke­bandhulan watu. Botol cilik sing mau ditampa saka bidan diiling-ilingi. Golongan B gethihe bojone saliage getihe dhewek golongan O, yen kepeksane getihe gedhe ditukarake. Marga di­eting-etung dhuwit celengan diirit-irit. Mangka jarene Bambang anggone mbayar getih ana: PMI, nganti patang ewu rupiah. Yen ora arep nemoni kancane guru sing melu dadi pengasuh Palang Merah Remaja mesthine bisa ngeguhake.
Tekan meja bagiyan Pemindhahan Darah laying lan botol didokokake:
“Mbetahake sapunika?”
“Inggih”
Pertugas iku mlebu kamar tutupan. Lan saka jero keprungu yen getih sing diperlukake bojone lagi kentekan.
“Darah golongan B, saweg ketelasan”
“Mangke selak badhe kangge”
“Kula mangertos. Panjenengan miring pi­yambak saking bagian laborat”
Pikirane dadi pikiran ala. Yen ngelingi ja­man saiki akeh makelar ing sadhengah pangg­onan. Apa kelakon bab kamanungsan kaya saiki iki ndadak ana ing ruang iki?
“Sampun nganten. Pinten reginipun kula sanggup mbayar”
“Nyuwun pangapunten, pak. Punika boten ing bab regi. Nanging panic boten wonten”
Udan januari sing wis tumentes wiwit mau esuk sangsaya deres. Wong-wong sing arep bezoek nunggu lawang dibukak sangsaya uyel-uy­elan. Dheweke njenger semendhe cagak. Penguin ngenteni ngantine ana donator teka. Tritisan iku tansah telas ketampon. Wetenge krasa mules kagawa durung kelebon apa-apa uga kadhemen. Pikirane tambah mumet. Sing wadon perlu ban­get cepet. Mangka kahanane kaya mangkene. Tangane rogoh-rogoh sak pengen udud. Sing ketemu mung tesbeh. Agehan tangane nggawe tandha-pamenthangan. Nanging anggone nguca­pake sembahyangan Kanjeng Rama lan Sembah Bekti ora bisa genep.
“Sedherek ingkang nengga rah kangge nyonya Dyah?”
“Inggih”
Petugas ruang pemindhah darah iku diap­ndheng. Lan praupan iku nate mencolok ing pan­gangene.
“Lho, pak Aries ta?”
“Okh, kowe Murniwati”
“Inggih. Ngersakake kangge sinten?”
“Ibumu, eh”
“Kok boten ngedika wau-wau. Ibu nyonya Dyah?”
“Iya”
“Panci taksih wonten pasediyan nanging pesenanipun kanca. Mbak Lasmi”
“Bener. Pancen aku njaluk tulung Mbak Lasmi sing dinas ana ruang 2A”
“Mangga tengga sawetawis”
Murniwati bekas muride nalika isih dadi guru mlebu. Saiki atine binger. Dheweke ngra­sa aman. Nalika botol getih golongan B kanggo bojone ditampa gegancangan nraba wong-wong ngarep porter.
“Badhe bezoek”
Pitakone penjaga lawang.
“Boten”
“Tandanipun?”
Tanpa diwangsuli mung botol getih sing ditunduhake. Saumpama kahanan lumrah pisu­hane wis metu ngenggon. Bali door-loop iku di­pecaki pengine gekenggala tekan ruang tunggu. Tekan ruang tunggu lawang tugelan iku wis di­tutup. Saking notoling atine lawang tugelan iku diterak. Sakala ati geter nalika gledeg pasien iku metu saka kamare bojone. Lakune gegancan­gan pengin omong sakecap marang bojone.
“Suster, suster”
Bidan sing nggledheg iku mandheg. Nang­ing ngledheg iku diterusake bidan liyane.
“Suster, suster, punika rah ingkang dipun kersakake”
Tanpa nyauri bidan iku nampa botol nu­tuti bojone digledheg mlebu ruang oprasi. Tekan ngarep lawang tugelan nyoba pengin ngerti dok­ter sapa sing ngoprasi bojone. O, doktere loro. Dokter Hamiddun lan dokter: Bambang. Dicoba lungguh nanging ora betah. Kepengine cedhaki ruang operasi lakune nrabas tamanan lan blum­bang sing ana rencane wong mancing lan naga mlungkur. Banyu tuk metu saka cangkem naga. Doorloop iku isih tetep rame sanadyan wek­tune wis meh jam siji awan. Bali tasbeh sing mau digagapi ana ruang pamindhahan darah saiki diterusake. Ewadene tetep sembayangan iku ora bisa nandhes atine kaya nalika semabyang ros­saria ana greja Randusari utawa ana greja At­modirono.
Nalika kupinge kelebon cengenge bayi lakune dijengkahake bali mlebu ruang tung­gu. Kepengen ngerteni apa bener iku swarane anakke. Banjur dicoba takon wong-wong sing isih ngelntuk lungguh ngumbar angen-angene. Kabeh ora ana sing bisa aweh wangsulan. Yen jenenge diundang. Niyata pengen bali nyedhaki ruang op­eraasi ngarep lawang. Petungane mesthi digawa menyang ruang intensif sabubare operasi kaya sing diceritakake Bambang.
Nyandhak setengah loro bojone tenan digawa menyang ruang intensif. Atine isih ketar­ketir. Rong bab sing durung entuk wangsulan. Anggone ngetutake nganti ngarep lawang bubar iku lawang wis ditutup maneh. Anggone lungguh ana bangku doorloop ngarep kamar mahasiswa kedokteran. Undip sing padha praktekum nganti jam lima sore. Bubar dicoba niliki sanadyan mung liwat jendhela kaca. Kalamangsane bidan-bidan iku kelimpe. Disawang bojone isih merem. Katon pucet banget. Alat-alat transpusi lan pipa-pipa putih ngadeg ana sisih tempat tidure bojone. Nalika bali menjaba ditakokake yen iku penam­bahanglugose lan HCL. Kabeh iku ora ngerti apa gunane.
Kabeh iku wis mungkur sewelas dina ke­pungkur. Bojone wis pindhah ana ruang. Wis biasa lungguh. Wis biasa lunga kamar mandi dhewe. Lan pangarepe anake mbarep wadon sida kelakon. Kabungahan saperangan wis cumondhok ana atine. Loro-lorone bisa kekukup. Mung kari siji saiki sing nggubet pikirane pira ongkose sing kudu diwetokake, selagine dhuwit sing ana omah mung ana seketan. Iki wae ateges kanggo man­gane lan kebutuhane obat-obatan. Mau takon pasien sing ana sandhinge sing mung limang dina kathik ora nganggo operasi wae meh nyandhak telung puluh.
Gek pira kudu dhuwit sing disediyakake. Sedhenge dhuwit sing diarep-arep saka sawijin­ing Dewan Kesenian sing ngangkat jenenge dadi pemenang pertama mengarang wulan Agustus 1975 ngantine saiki dhuwit hadiah ora dikirim. Mung dijanjeni.
Dina iku nalika pamitan kepala bidan ru­ang sepuluh Bu Giyarti diterake muse sing nyam­but gawe ana rumah sakit kandha:
“Kedah ngatos-atos pak. Sampun cepet-cepet kagungan putra. Paling cepet tigang ta­hun.”
“Inggih, Bu”
“Sadaya sampun dipun beresaken dhik Kamdi”
“Sampun”
Kamar kepala bidan ditinggal. Lakune nglayang entheng. Sanadyan dina bisa mulih.
“Piye, mas kwitansine”
“Ora susah diurus dhisik. Wis pokoke padha waras dhisik.”
Dhuwit sing isih torah dienggo nyarter bemo tekan omah kontrakan nrabas udan Janu­ari dipenthuk ibune sing lagi nandhahi bocoran gendheng.
(atur panuwunku marang dokter, bidan, perawat lan karyawan rumah sakit Dr. Karyadi sing wis nglahirake anakku mbarep wadon: Cath­arina Dimasani).

Tidak ada komentar:

Posting Komentar